در جهان امروز برای اصلاح مشکلات انکساری چشم مانند نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم روش‌های جراحی بسیاری وجود دارد. اما در این میان دو روش لیزیک و فمتولیزیک به‌عنوان شیوه‌های متداول و پرکاربرد شناخته می‌شوند.
انتخاب یکی از این روشها می‌تواند تأثیر بسزایی بر کیفیت بینایی و رضایت بیماران داشته باشد و زندگی بدون عینک را به آن‌ها هدیه دهد. به همین دلیل در این مقاله به مقایسه عمل لیزیک و فمتولیزیک می‌پردازیم تا با کسب اطلاعات کامل بتوانید بهترین روش اصلاح بینایی را انتخاب کنید.
عمل لیزیک چیست و چگونه انجام می‌شود؟
لیزیک (LASIK) یکی از رایج‌ترین جراحی‌های اصلاح بینایی است که با استفاده از فناوری لیزر، شکل قرنیه را تغییر داده و مشکلات انکساری چشم را اصلاح می‌کند. در این روش ابتدا با استفاده از دستگاه میکروکراتوم، یک فلپ نازک روی سطح قرنیه ایجاد می‌شود. سپس لایه‌های زیرین با لیزر اگزایمر اصلاح می‌شوند. در نهایت فلپ به جای اولیه بازگردانده می‌شود و نیازی به بخیه وجود ندارد.
فرآیند لیزیک معمولاً بدون درد است و در مدت زمان کوتاهی انجام می‌شود. در این روش اکثر بیماران ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت به بینایی نسبتاً پایدار دست پیدا میکنند. جراحی لیزیک به دلیل سرعت عمل بالا و مقرون‌به‌صرفه بودن، همچنان از محبوبیت بالایی برخوردار است. البته پیش از انجام عمل لیزیک، مانند سایر عمل‌های اصلاح بینایی یا زیبایی چشمی، از جمله فمتو اسمایل و بلفاروپلاستی، بررسی کامل شرایط چشم بیمار ضروری است.
عمل فمتولیزیک چیست و چگونه انجام می‌شود؟
فمتولیزیک (FemtoLASIK) نسخه پیشرفته‌تری از روش لیزیک است که با بهره‌گیری از لیزر فمتوثانیه (Femtosecond) در مرحله برش فلپ انجام می‌شود. این فناوری جایگزین تیغه مکانیکی برای ایجاد فلپ در قرنیه است که باعث افزایش دقت، کاهش خطای انسانی و کاهش خطر آسیب به بافت‌های اطراف می‌شود. همچنین با استفاده از لیزر فمتوثانیه می‌توان فلپ دقیقتر و نازکتری را تراش داد.
در مرحله بعد مانند لیزیک، از لیزر اگزایمر برای اصلاح لایه‌های داخلی قرنیه استفاده می‌شود. اما دقت بالاتر در ایجاد فلپ، احتمال بروز عوارض جانبی مانند ناهماهنگی فلپ یا برش‌های نامنظم را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. بنابراین استفاده از فمتولیزیک به‌ویژه برای افرادی با قرنیه نازک یا نامنظم توصیه می‌شود.
مقایسه عمل لیزیک و فمتولیزیک؛ بررسی علمی و دقیق تفاوت‌ها
در مقایسه عمل لیزیک و فمتولیزیک، مهم‌ترین تفاوت در نحوه ایجاد فلپ روی قرنیه است. در جراحی لیزیک این کار توسط تیغه مکانیکی انجام می‌شود؛ در حالی که در فمتولیزیک، لیزر فمتوثانیه این وظیفه را بر عهده دارد. این تفاوت باعث می‌شود که فمتولیزیک از نظر دقت و ایمنی، سطح بالاتری نسبت به لیزیک داشته باشد. از دیگر تفاوت‌های این دو روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
دقت جراحی: فمتولیزیک دقت و ظرافت بسیار بیشتری نسبت به لیزیک دارد.
احتمال بروز عوارض: در فمتولیزیک احتمال بروز عوارضی مانند هالههای نوری، خشکی چشم و دوبینی بسیار کمتر است.
مناسب بودن برای شرایط خاص: فمتولیزیک انتخاب بهتری برای بیماران با قرنیه نازک یا انحنای خاص است.
هزینه: عمل فمتولیزیک معمولاً هزینه بیشتری نسبت به لیزیک دارد؛ زیرا در این روش از تجهیزات پیشرفته‌تر استفاده می‌شود.
درمان پیرچشمی: استفاده از روش لیزیک در درمان پیرچشمی امکانپذیر نیست! اما خوشبختانه می‌توان از روش فمتولیزیک برای اصلاح این مشکل استفاده کرد.
مزایا و معایب لیزیک و فمتولیزیک
برای مقایسه عمل لیزیک و فمتولیزیک بهتر است به بررسی مزایا و معایب هر روش بپردازیم؛ زیرا به این صورت میتوانید این دو روش را بهتر بررسی کرده و برای انتخاب نهایی تصمیمگیری کنید.
مزایا و معایب عمل لیزیک
عمل لیزیک به دلیل قدمت بیشتر، یکی از پرکاربردترین روش‌های جراحی قرنیه محسوب می‌شود. مزیت اصلی این روش در دسترس بودن، هزینه پایین‌تر و سرعت بالای انجام عمل است. همچنین بیشتر کلینیک‌ها مجهز به تجهیزات مورد نیاز جراحی لیزیک هستند. اما از معایب این روش می‌توان به استفاده از تیغه مکانیکی برای برش فلپ و احتمال بروز ناهماهنگی یا آسیب بافتی اشاره کرد. همچنین عمل لیزیک به افراد با قرنیه نازک یا دارای انحنای غیرمعمول پیشنهاد نمیشود.
مزایا و معایب عمل فمتولیزیک
در مقابل فمتولیزیک از فناوری پیشرفته‌تری بهره می‌برد و با استفاده از لیزر فمتوثانیه، برش فلپ را با دقت میکرونی انجام می‌دهد؛ این موضوع باعث کاهش احتمال عوارض مرتبط با فلپ می‌شود. اما هزینه بالاتر و نیاز به دستگاه‌های خاص، ممکن است دسترسی به این روش را در برخی مناطق محدود کند. با این حال برای چشم‌های حساس یا افراد با ضخامت قرنیه کم، فمتولیزیک انتخابی هوشمندانه‌تر به شمار میرود.
کاندیدای مناسب عمل لیزیک و فمتولیزیک
یکی از مهم‌ترین بخش‌های مقایسه عمل لیزیک و فمتولیزیک، شناخت کاندیدای مناسب برای هر روش است. به‌طور کل افرادی که ضخامت قرنیه مناسبی دارند، ساختار چشم آن‌ها طبیعی است و در گروه‌های پرریسک قرار نمی‌گیرند، می‌توانند با خیال راحت لیزیک را انتخاب کنند.
در مقابل اگر بیمار سابقه آسیب‌دیدگی چشمی، قرنیه نازک یا ناهنجاری‌های ساختاری دارد، فمتولیزیک گزینه ایمن‌تری برایش به شمار میرود.
سخن پایانی
با توجه به توضیحات فوق، مقایسه عمل لیزیک و فمتولیزیک نشان می‌دهد که هر دو روش می‌توانند نتایج رضایت‌بخشی برای اصلاح بینایی ارائه دهند. اما انتخاب بین این دو روش باید با توجه به شرایط فردی، ساختار قرنیه، بودجه در دسترس و توصیه چشم‌پزشک انجام شود. همچنین مشاوره تخصصی پیش از اقدام به جراحی، کلید دستیابی به نتیجه‌ای موفق و بینایی پایدار است.
بنابراین توصیه میکنیم برای انتخاب بهترین روش اصلاح بینایی حتما با یک پزشک متخصص مانند دکتر محمد تبار مشورت کنید. ایشان با وجود سالها تجربه می‌توانند شرایط چشم شما را به خوبی آنالیز کرده و تا انتهای مسیر رهایی از عینک در کنار شما باشند.
سوالات متداول
۱. تفاوت اصلی لیزیک و فمتولیزیک چیست؟
تفاوت اصلی این دو روش در نحوه برش فلپ قرنیه است که در لیزیک با تیغه مکانیکی و در فمتولیزیک با لیزر فمتوثانیه انجام می‌شود.
۲. روش لیزیک ایمنتر است یا فمتولیزیک؟
فمتولیزیک به دلیل دقت بالاتر در برش، ایمنی بیشتری به‌ویژه برای قرنیه‌های نازک دارد.
۳. آیا فمتولیزیک دردناک‌تر از لیزیک است؟
خیر؛ هر دو روش بدون درد و با بی‌حسی موضعی انجام می‌شوند.
۴. دوره نقاهت در هر دو روش چقدر است؟
اغلب بیماران طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت بینایی پایداری به دست می‌آورند، اما در فمتولیزیک ممکن است بهبودی سریعتر حاصل شود.
